Bạn thật sự hiểu hết về ổ bi – bạc đạn?

1/ Ổ bi là gì?

Ổ bi, vòng bi, bạc đạn đều là tên gọi của một loại chi tiết máy. Đây là một thiết bị, thành phân vô cùng quan trọng và được sử rất nhiều trong các máy móc. Chức năng chính của nó là hỗ trợ cho các chi tiết quay bên trong máy móc, làm giảm lực ma sát trong quá trình hoạt động và đảm bảo độ chính xác của chuyển động quay.

Theo tính chất khác nhau về lực ma sát của các bộ phận chuyển động, ổ bi và ổ trượt có thể được chia thành 2 danh mục khác nhau. Lăn là tiêu chuẩn hóa nhưng so sánh với gối trượt thì nó rung hơn, tiếng ồn lớn hơn và giá cao hơn. Trên thị trường hiện có rất nhiều hãng sản xuất bạc đạn, sản phẩm của mỗi hãng sẽ khác nhau về độ chính xác, độ bền, khả năng chiu lực, giá thành và nhiều yếu tố khác.

Bạc đạn bao gồm vòng ngoài, vòng trong, bi, vỏ, nắp đậy vòng bi bên trong và dầu bôi trơn. Thành phần chính là vòng ngoài, vòng trong và bi là có thể cấu tạo thành một ổ bi. Dưa theo hình dạng của con lăn bên trong có thể chia bạc đạn thành ổ bi và ổ đũa

Tóm lại: Bạc đạn là một thành phần cơ khí được sử dụng để hỗ trợ cho một bộ phận quay khác. Nó được dùng giảm lực ma sát và nhiệt sinh ra trong các chuyển động trục quay tròn

1.1/ Đặc điểm của ổ bi

• Khả năng chịu lực ép rất cao
• Cường độ mỏi rất cao
• Khả năng chịu được nhiệt độ cao
• Dãn nở nhiệt rất thấp

1.2/ Bạc đạn trong thiết kế máy

Có nhiều loại ổ bi khác nhau được thiết kế để nhằm mục đích xử lý tải trọng hướng tâm, tải trọng dọc trục hay kết hợp cả 2 loại lại với nhau. Bởi vì ứng dụng khác nhau nên yêu cầu bạc đạn phải được thiết kế để xử lý được một loại tải cụ thể, sự khác biết giữa các vòng bi liên quan đến loại tải trọng và trọng lượng

Quá trình thiết kế máy, những người kỹ sư ngoài việc nắm toàn bộ kiến thức về đặc điểm của từng loại ổ bi cũng cần phải biết những yêu tố khác: Giá thành, hãng sản xuất,… Nhưng trên thực tế các hãng sản xuất đã phát hành những catalog về các loại bạc đạn với đầy đủ thông số kỹ thuật và có thể có cả giá thành

2/ Phân loại

2.1/ Ổ bi tròn

Ổ bi được sử dụng rất phổ biến bởi vì nó có thể xử lý được tải dọc trục và tải hướng tâm, nhưng chỉ có tác dụng với đối với những tải có trọng lượng nhỏ. Loại này được tìm thấy khắp nơi (ví dụ: cánh quạt quay và cả trong ổ cứng, ngoài ra còn rất nhiều nơi sử dụng). Nó rất dễ bị biến dạng hư hỏng trong trường hợp quá tải

2.2/ Ổ bi đũa

Ổ đũa được thiết kế để chịu những tải lớn – những con lăn bên trong có dạng hình trụ tròn nên được gọi là ổ đũa. Với cấu tạo này cho phép lực phân phối trên một diện tích lớn nên giúp loại ổ bi này làm việc tốt trong trường hợp những tải có trọng lượng lớn. Tuy nhiên, nó chỉ xử lý được lực hướng tâm mà không xử lý được lực dọc trục.

2.3/ Ổ bi đỡ chặn

Đây là loại được thiết kế để xử lý hầu hết những lực dọc trục được sinh ra trong điều kiện tải trọng nhỏ và tốc độ chậm.

2.4/ Ổ đũa đỡ chặn

Ỗ đũa đỡ chặn giống nhu ổ đỡ chặn, có khả năng xử lý lực dọc trục. Điểm khác biệt là có thể làm việc đối với những tải trọng lớn và vì thế loại này được tìm thấy trong các hệ thống truyền động của xe (Chúng được sử dụng để hỗ trợ cho các bánh răng côn)

2.5/ Ổ đũa côn

Ổ đũa côn được thiết để chịu được tải hướng tâm và tải dọc trục lớn – đây là tính linh hoạt của loại này. Được sử dụng trong các

2.6/ Vòng bi chuyên dụng

Đây là nhóm nhiều vòng bi được sử dụng để phục vụ một số mục đích chuyên biệt như: vòng vi từ trường, ổ đũa lớn.

• Vòng bi từ trường được tìm thấy trong những thiết bị có tốc độ cao
• Ổ đũa lớn được sử dụng trong những trường hợp tải trọng vô cùng lớn (như các máy móc trong xây dựng)